Rotterdam heeft een rijke historie en die is uiteraard onuitputtelijk. Iedere dag opnieuw wordt het verleden aangevuld met tal van kleine feiten. Via beeld en tekst voegen zij iets toe aan onze gemeenschappelijke (contemporaine) geschiedenis. Journalisthistoricus Joris Boddaert beschrijft iedere zondag in deze rubriek een Rotterdamse foto. Meestal is het fotografisch beeld onbekend en van langer geleden.
Reacties: [email protected]

Staal- en IJzerverwerking

Wat een prachtfoto! Wij zien een enorme metalen spiraal op het terrein van de Maatschappij tot Staal en IJzerverwerking v/h M.J. Korpershoek aan de Maashaven. In het midden poseert trots een man met stropdas en glimmende schoenen in een overall. De kans is groot dat wij de directeur zien. Het is een promotiefoto, gemaakt door de bekende ‘opdrachtfotograaf’ Francois Henri van Dijk (1888-1977). Hij schoot de foto in 1935. Alles draait om het product op deze gave afbeelding.

De Maashaven is even niet belangrijk Dat twee kranen, die precies in de cirkel door de camera worden ‘gevangen’, is een beetje toeval. Hoe de man er quasi nonchalant bijstaat, met zijn linkerhand in z’n broekzak en de andere rustend op z’n knie. Dat is uiteraard geënsceneerd door Van Dijk.

Wat moeten wij blij zijn dat hij een enorm fotoarchief heeft bijgehouden, anders hadden wij dit intrigerend beeld nooit kunnen zien. Trouwens, een archief is niet voldoende. Je moet er ook nog uit kunnen vissen. Het is aan de historicus Joop de Jong (1953) te danken dat de foto nu getoond wordt. Zijn specialiteit is Rotterdamse fotografie. Hij stelde een mooi fotoboek samen met daarin 104 Van Dijk-afbeeldingen, verdeeld over 120 bladzijden. Met andere woorden: de illustraties krijgen alle ruimte.

Vrijwel al het fotomateriaal dateert van vóór de oorlog, dat maakt deze uitgave extra interessant. Onlangs werd in deze rubriek een foto getoond van acht kantoordames op een rij achter een typemachine. Zij werkten voor het Bureau Politieke Recherche (Binnenweg) anno 1947. Een zeer vervreemdende plaat.

Een schoolreisje, een fietsambulance, scheepvaart, een gezin van 17 kinderen, een zwaar bewapende politie-eenheid bureau Boezemsingel, vooroorlogse reclameauto’s, een strijkkamer van de Stoomwasserij Nijverheid, reclamelopers voor VIM, Erdal en het City filmtheater, een polsstokhoogspringer van Atletiek Vereniging Sparta en een reclamefoto voor een schoenwinkel annex nylonkousenreparatie. Tal van voorbeelden van ‘gewone’ onderwerpen die uiterst documentair (lees: beeldend) zijn vastgelegd.

Het grappige bij Van Dijk is, dat hoe langer je kijkt, des te meer details je op een foto ziet. Samensteller Joop de Jong heeft de gehele productie van het fotoboek in eigen hand en wanneer je het mooie drukwerk bekijkt, ontdek je met wat voor zorg hij een en ander heeft voltooid. Boektitel: ”Fotografisch Atelier Van Dijk Rotterdam”. Gauw naar de boekhandel!